کد کوتاژ به عنوان شناسه ای یکتا در سیستم گمرکی، نقش کلیدی در ثبت، رهگیری و ترخیص قانونی محموله ها داشته و به ایجاد نظم و شفافیت در ورود و خروج کالاها از مرزها کمک می کند. شناخت دقیق مفهوم کوتاژ، مدارک مورد نیاز برای دریافت آن و نحوه استعلام، به واردکنندگان، صادرکنندگان و نمایندگان گمرکی کمک می کند تا فرآیندهای گمرکی را سریع تر، دقیق تر و مطابق مقررات طی کنند. در این متن با تعریف کوتاژ، کاربردهای آن و روش های دریافت و استعلام آن به صورت ساده و کاربردی آشنا می شوید.
کوتاژ چیست؟
کوتاژ (Cottage) به معنای پروانه ی ورود یا خروج بوده و یکی از سندهای رسمی ترخیص کالا از گمرک است که پس از ثبت اظهارنامه گمرکی در سامانه EPL به کالا ها داده می شود. کوتاژ در واقع، یک کد ۸ رقمی و شماره شناسایی کالا در گمرک بوده که برای کنترل و پیگیری واردات و صادرات کالاها به کار می رود. این کد همچنین، به صاحب کالا یا نماینده قانونی او کمک می کند مراحل یا ورود کالا به سیستم گمرک و ترخیص آن، به طور قانونی و بر اساس قوانین و مقررات گمرکی کشور انجام شود. کد کوتاژ شامل یک برگه و شماره سریال اختصاصی است که بعد از اظهار کالا در گمرک، به آن اختصاص می یابد. در صورتی که شماره کوتاژ برای صادرات کالا دریافت شود، به آن کوتاژ صادراتی و در صورتی که برای واردات کالا باشد، کوتاژ وارداتی گفته می شود.
کاربردهای کوتاژ
کوتاژ به عنوان یک کد شناسایی گمرکی در فرآیندهای واردات و صادرات نه تنها نشانه ثبت قانونی اظهارنامه در سامانه گمرک بوده، بلکه ابزاری دقیق برای رهگیری و بررسی وضعیت کالا در مراحل مختلف ترخیص محسوب می شود.
مهم ترین کاربردهای کوتاژ عبارتند از:
- شناسایی محموله :هر کوتاژ مانند شماره ملی برای محموله بوده و به کمک آن، کالا در سیستم گمرک ثبت، ردیابی و پیگیری می شود.
- پیگیری وضعیت ترخیص :با استفاده از شماره کوتاژ، صاحب کالا می تواند در هر مرحله، وضعیت ترخیص کالا را از طریق سامانه گمرک بررسی کند.
- پرداخت حقوق و عوارض گمرکی: تمام پرداخت های مرتبط با ترخیص کالا، از جمله حقوق ورودی، عوارض و مالیات ها با شماره کوتاژ انجام می شود.
- جلوگیری از قاچاق کالا: کوتاژ با ثبت اطلاعات هر محموله، امکان شناسایی و ردیابی دقیق تر بارها و محموله ها را فراهم کرده و از این طریق به مبارزه با قاچاق کالا عمل می کند.
مدارک لازم برای ثبت اظهارنامه در گمرک
برای ثبت اظهارنامه در گمرک و و دریافت شماره کوتاژ از گمرک، مجموعه ای از مجوزها و مدارک مورد نیاز است که به منظور شفاف سازی ماهیت کالا، تعیین ارزش گمرکی و احراز اصالت اسناد ارائه می شوند. لیست مدارک مورد نیاز برای دریافت سریال کوتاژ به شرح زیر است:
- فاکتور خرید (Invoice)
- فهرست عدل بندی (پکینگ لیست)
- بارنامه
- مجوزهای قانونی مورد نیاز
- گواهی مبدا
- مدارک شناسایی صاحب کالا یا نماینده قانونی او
- کارت بازرگانی
- اظهارنامه گمرکی تکمیل شده در سامانه EPL
نحوه دریافت شماره کوتاژ
دریافت کوتاژ به عنوان یکی از مراحل ترخیص هر محموله وارداتی یا صادراتی از گمرک، الزامی بوده و به دو صورت الکترونیکی و آنلاین انجام می شود. جهت دریافت شماره سریال کوتاژ، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
- ثبت اظهارنامه در سامانه EPL
برای دریافت کد کوتاژ ابتدا باید به سامانه جامع گمرکی EPL به آدرس epl.irica.ir وارد شده و اطلاعات مربوط به کالا، نوع محموله، مشخصات فرستنده و گیرنده، مجوزها و مدارک مورد نیاز مانند فاکتور خرید، پکینگ لیست، بارنامه و …، و سایر جزئیات اظهارنامه را ثبت کنید.
- دریافت شماره کوتاژ
پس از تکمیل و ثبت نهایی اظهارنامه، سیستم به صورت خودکار یک شماره کوتاژ یکتا به آن اختصاص می دهد. این شماره به منزله آغاز فرآیند گمرکی محموله بوده و تمامی مراحل بعدی (کنترل، بازرسی، پرداخت حقوق گمرکی و ترخیص نهایی) با استناد به این شماره انجام می گیرد.
- پیگیری از طریق پنل کاربری
شماره کوتاژ صادر شده در پنل کاربری شما در سامانه EPL قابل مشاهده بوده و می توانید به کمک آن، وضعیت ترخیص محموله را در هر مرحله پیگیری کنید.
برای دریافت کوتاژ همچنین لازم است از صحت و درستی کلیه اطلاعات و مدارک ارائه شده اطمینان حاصل کنید. چرا که در صورت وجود نقص در مدارک یا اطلاعات ثبت شده، امکان دریافت شماره کوتاژ وجود نخواهد داشت.
چگونه شماره کوتاژ صادراتی را استعلام کنیم؟
برای استعلام شماره کوتاژ می توانید به دو صورت آنلاین و حضوری اقدام کنید:
- روش اول: استعلام آنلاین
استعلام آنلاین کوتاژ از طریق سامانه جامع تجارت ایران انجام می شود. برای این کار تنها کافیست با وارد کردن کد ملی و شماره تلفن همراه خود، وارد حساب کاربری خود شده و در بخش صادرات، گزینه استعلام کوتاژ را انتخاب کنید. سپس با وارد کردن شماره اظهارنامه گمرکی، اطلاعات کد کوتاژ برای اظهارنامه مورد نظر، در صفحه نمایش داده خواهد شد.
در برخی موارد، به ویژه برای صادرات، ممکن است استعلام شماره کوتاژ پیش از ثبت نهایی سفارش انجام شود. در چنین شرایطی، استفاده از روش استعلام آنلاین پیشنهاد می شود که تنها با وارد کردن کد ملی و شماره تلفن همراه امکان پذیر است.
- روش دوم: استعلام حضوری
در صورتی که دسترسی به اینترنت دسترسی با مشکل مواجه بوده و یا از روش آنلاین موفق به استعلام کوتاژ نشدید، می توانید با مراجعه حضوری به گمرک، نسبت به دریافت و شماره کوتاژ اقدام کنید. البته لازم است به گمرکی مراجعه کنید که اظهارنامه کالای مورد نظر در آن ثبت شده است. همچنین، باید مدارکی مانند کارت ملی، کارت بازرگانی، بارنامه، شماره ثبت سفارش و دیگر مدارک مورد نیاز را همراه خود داشته باشید و اطلاعاتی شامل تاریخ ثبت اظهارنامه، نوع کالا، وزن و ارزش گمرکی، میزان حقوق و عوارض پرداختی و … را به گمرک ارائه دهید. کارشناس گمرک پس از بررسی مدارک، اطلاعات مربوط به اظهارنامه را استخراج کرده و شماره کوتاژ را در اختیار شما قرار می دهد.
جمع بندی
کد کوتاژ صادراتی یک شماره شناسایی منحصر به فرد است که پس از ثبت اظهارنامه گمرکی برای هر محموله وارداتی یا صادراتی صادر می شود. این شماره نشان دهنده ثبت رسمی کالا در گمرک بوده و تمام مراحل ترخیص، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، پیگیری وضعیت کالا و … بر اساس آن انجام می گیرد. برای دریافت شماره کوتاژ، ابتدا باید اظهارنامه گمرکی خود را در سامانه EPL ثبت کرده و اسناد و مدارک لازم مانند فاکتور خرید، بارنامه، پکینگ لیست، مجوزها، کارت بازرگانی، گواهی مبدا و دیگر مدارک مورد نیاز را بارگذاری کنید. پس از تایید نهایی اظهارنامه، شماره کوتاژ به صورت خودکار توسط سیستم صادر می شود و در پنل کاربری شما قابل مشاهده است.
استعلام شماره کوتاژ به دو روش آنلاین و حضوری امکان پذیر است. استعلام آنلاین کد کوتاژ از طریق سامانه جامع تجارت با استفاده از کد ملی و شماره تلفن همراه انجام شده و استعلام حضوری آن نیز، با مراجعه به گمرک محل ثبت اظهارنامه و ارائه مدارک و اطلاعات مورد نیاز صورت می گیرد.