کد ساتا چیست؟

کد ساتا (سامانه جامع تجارت ایران) یا شناسه اظهارنامه گمرکی، نوعی کد رهگیری منحصر به فرد است که به هر اظهارنامه گمرکی و برای هر محموله وارداتی اختصاص داده می شود. کد ساتا که با مراجعه به سامانه جامع تجارت برای اعلام مبدا ارز صادر می شود، اطلاعات کاملی درباره منشا ارز، نوع کالا و سایر مشخصات محموله در اختیار مسئولان گمرکی قرار می دهد. این کد به عنوان یکی از ابزارهای قانونی و رسمی برای نظارت در تجارت بین الملل با کشورهای دیگر بوده و به ایجاد یک سیستم منظم و یکپارچه برای ثبت و پیگیری فعالیت های تجاری کمک می کند. کد ساتا، منبع ارزی که برای خرید و واردات کالای مورد نظر استفاده شده را نشان می دهد و باید روی برگه اظهارنامه نوشته شود تا مبدا ارز کالاهای وارداتی مشخص شود. همچنین، کد ساتا برای صادرکنندگان و واردکنندگان کالا به عنوان یک شناسه رسمی مورد استفاده قرار می گیرد که فعالیت های تجاری آن ها را به رسمیت می شناسد و شفافیت در روند گمرکی را فراهم می کند.

اظهار منشا ارز چیست؟

اظهار منشا ارز یکی از الزامات اظهار گمرکی بوده و به معنای مشخص کردن منبع تامین بودجه برای خرید کالاهای وارداتی است. در واقع لازم است برای وارادات کالاهای مورد نظر خود، توضیح دهید که پول مورد نیاز برای خرید آن کالا از کجا به دست آمده است. اظهار منشأ ارز که در فرآیندهای تجاری خارجی به ویژه واردات و صادرات اهمیت دارد، موجب نظارت و کنترل بیشتر بانک مرکزی بر روی واردات و صادرات کالاها می شود. به این ترتیب، ارزهای اختصاص داده شده به کالاهای وارداتی و صادراتی در سامانه تجارت، اولویت بندی شده و در صورت تایید شدن از سوی بانک، کد رهگیری منشأ ارز و یا کد ساتا به همراه مجوز اظهار گمرکی صادر می شود.

مدارک لازم برای دریافت کد ساتا

برای دریافت کد ساتا بسته به نوع کالا، منشا ارز، حوزه فعالیت و شرایط هر تجارت، مدارک مختلفی مورد نیاز است، اما مدارک اصلی و ضروری برای دریافت کد ساتا عبارتند از:

• بیمه نامه
• بارنامه
• گواهی مبدا
• کد ثبت سفارش
• پروفرما اینویس
• پکینگ لیست
• نامه تامین ارز
• اسناد حمل و نقل
• مدارک احراز هویت
• کارت بازرگانی
• مجوزهای قانونی لازم
• گواهی مالیات و استعلام از سازمان امور مالیاتی
• صورتحساب بانکی برای تایید پرداخت هزینه کالا

برای دریافت کد ساتا علاوه بر ارائه مدارک، لازم است قوانین مالیاتی و گمرکی را به خوبی رعایت کرده و فرم های مربوطه را  با دقت پر کنید.

کاربرد کد ساتا

مهم ترین کاربرد کد ساتا که منبع ارز کالای وارداتی را نشان می دهد، آن است که تعیین کننده منشا ارز بوده و همچنین، برای مطابقت میزان کالای وارد شده با ارز تخصیص داده شده به بانک مرکزی کمک می کند.

کد ساتا که در زمان مراجعه به سامانه جامع تجارت صادر می شود، برای تنظیم فرم اظهارنامه، ادامه امور گمرکی و ترخیص کالای وارداتی از انبارهای گمرک کاربرد داشته و ضروری است.

اطلاعات کد ساتا در سامانه جامع تجارت و بانک مرکزی ثبت شده و برای گزارش گیری و بررسی عملکرد واردکنندگان، کمک کننده است. این کد همچنین برای جلوگیری از قاچاق و رعایت سیاست های ارزی کشور موثر است، چرا که گمرک فقط به کالاهایی اجازه ترخیص می دهد که کد ساتای معتبر داشته باشند.

آموزش سامانه جامع تجارت

مراحل دریافت کد ساتا چگونه است؟

برای دریافت کد ساتا که برای ترخیص کالا از گمرک اهمیت بالایی دارد، لازم است مراحل زیر را طی کنید:

• ثبت درخواست در سامانه جامع تجارت

برای ثبت درخواست دریافت کد ساتا لازم است در سامانه جامع تجارت ایران به آدرس ntws.ir ثبت نام کرده و یک حساب کاربری ایجاد کنید. سپس با ورود به پورتال شخصی خود، در بخش ثبت سفارش به ترتیب گزینه های خدمات ارزی، مدیریت خدمات ارزی غیر بانکی و گزینه تعیین منشا ارز را انتخاب کنید.

• تعیین منشا ارز

در مرحله بعد باید بر روی گزینه ایجاد منشاء ارز، کلیک کرده و مشخص کنید که ارز مورد نیاز برای خرید کالا از چه منبعی تامین شده است. در این قسمت معمولا گزینه هایی شامل ارز حاصل از صادرات، ارز حاصل از فروش اوراق بهادار، ارز حاصل از سرمایه گذاری خارجی و … وجود دارد و برای اثبات آن لازم است مدارکی مانند صورتحساب بانکی، نامه تامین ارز و … را بارگزاری کنید.

• دریافت کد ساتا

در مرحله بعد، لازم است اطلاعات مورد نظر شامل وزن خالص، وزن ناخالص، تعداد، مقدار و … را وارد کنید. پس از کامل شدن مراحل، فرد باید برای دریافت اعلامیه تامین ارز و کد ساتا به بانک عامل مراجعه کند و منتظر تایید نهایی از سوی بانک مرکزی باشد.

مدت زمان دریافت کد ساتا

برای دریافت کد ساتا از بانک مرکزی، مدت زمان مشخصی وجود ندارد اما در حالت کلی می توان بازه زمانی آن را حدود یک ماه در نظر گرفت.

مدت زمان دریافت کد ساتا به عوامل مختلفی مانند نوع کالا، میزان کامل بودن مدارک وارد کننده و … بستگی دارد. به عنوان مثال ممکن است برای کالاهای حساس مانند مواد غذایی یا دارویی که امکان خرابی و فساد آن ها بیشتر است، کد ساتا در زمان کوتاه تری صادر شود.

ترخیص کالا بدون کد ساتا

با توجه به زمان‌بر بودن دریافت کد ساتا، بسیاری از واردکنندگان به دنبال راهکارهای قانونی برای ترخیص کالاهای وارداتی خود بدون نیاز به این کد هستند. طبق بخشنامه گمرک جمهوری اسلامی ایران، ترخیص برخی کالاها بدون نیاز به کد ساتا امکان‌پذیر است. این بخشنامه که در تاریخ 28 تیرماه 1402 صادر و تا 26 تیرماه 1403 اعتبار دارد، لیستی از کالاهایی که می‌توانند بدون کد ساتا ترخیص شوند، ارائه می‌دهد. به همین ترتیب، واردکنندگان می‌توانند کالاهایی که در این بخشنامه ذکر شده‌اند را بدون نیاز به دریافت کد ساتا از گمرک ترخیص کنند.

جمع بندی

کد ساتا (شناسه اظهارنامه گمرکی) یک کد رهگیری منحصر به فرد است که به هر اظهارنامه گمرکی واردات کالا اختصاص داده می شود. کد ساتا اطلاعاتی نظیر منشا ارز، نوع کالا و مشخصات محموله را در اختیار گمرک قرار می دهد. این کد برای نظارت و کنترل دقیق تر بر تجارت بین الملل و ایجاد شفافیت در فرآیندهای گمرکی به کار می رود و برای تعیین منشا ارز واردات، مهم است. این کد همچنین به عنوان ابزاری برای جلوگیری از قاچاق و بررسی عملکرد واردکنندگان در سامانه های دولتی استفاده می شود. برای دریافت کد ساتا، واردکنندگان باید در سامانه جامع تجارت ثبت نام کرده، منشا ارز را مشخص کنند و مدارک مختلفی مانند صورتحساب بانکی، بیمه نامه و مجوزهای قانونی را ارائه دهند. فرآیند دریافت کد ساتا ممکن است تا یک ماه طول بکشد و پس از تایید بانک مرکزی، کد برای ترخیص کالا از گمرک صادر می شود.

ترانشیپ چیست

بررسی و مقایسه شیپینگ و دراپ شیپینگ